Een aantal zeer actuele voorbeelden
In Amerika is sinds 2006 een “mysterieuze verdwijning” gaande van honderden honingbij-kolonies.(13)
Dit wordt daar met de term “Colony Collapse
Disorder” aangegeven en is sindsdien ook gerapporteerd vanuit vele andere delen van de wereld. Linda Moulton Howe maakt regelmatig melding van het
gebeuren in Amerika op haar website: Earthfiles. Op dit ogenblik in 2010 is tijdens de amandelbloesembestuiving in California 30% van de gezonde
bijenkolonies binnen 2 à 3 weken doodgegaan. Men heeft geen idee waar aan. Allerlei ideeën zijn al door wetenschappers voorgesteld en onderzocht. Van
op nicotine-gebaseerde pesticiden en parasitaire mijten tot een gebrek aan diversiteit in planten en stuifmeel. Men vermoedt de oorzaak nu in een
combinatie van deze en mogelijk andere factoren. De kop van het meest recente webartikel op Earthfiles over deze bijensterfte luidt: March 10, 2010 -
90% Die-Off of Commercial Honey Bees on Vancouver Island, B. C., Canada.(14)
Zou het kunnen zijn dat de manier waarop mensen al tientallen jaren met deze diertjes omgaan de grootste oorzaak is van hun
massale sterfte? Dat deze bijen voor de mens louter van instrumentele waarde zijn, mag blijken uit de term “commerciële
honingbij” in de kop van het laatste artikel. De meeste factoren als oorzaak en oplossing voor het probleem worden buiten de
mens zelf gezocht. Hooguit indirect schemert de invloed van de mens zelf door, zoals in het noemen van pesticiden. Wat niet als
factor wordt genoemd is het slepen met hele kolonies aan bijen van de ene plek naar de andere. Wel voor mensen van belang is
dat bijenhouders en fruit- en groentetelers, die de bijen als het ware “inhuren” voor het jaarlijks bestuiven van de bloesems van
hun planten, grote financiële verliezen maken. Ze raken hun werk en banen kwijt. Het eerste artikel stelt ten slotte dat als deze
situatie aanhoudt de Verenigde Staten in 2012 40% van zijn fruit en groenten zal moeten importeren. Wat één van de door Linda
Moulton Howe geïnterviewden daarover zegt is:
We put a lot of restrictions on food here, but none of those restrictions apply in other countries, so they can use a lot of stuff that would scare you to death.
But I think it's of strategic importance to maintain our own food supply. Do you want someone outside the U. S. to dictate what your food is and what it
will cost? That kind of scares me.”(13)
Een politiek gezien zeer onverantwoorde uitspraak. Maar een zeer eerlijk antwoord, dat aangeeft hoe mensen van het ene land
niet afhankelijk willen zijn van mensen van een ander land. Het eigenbelang wordt vooropgesteld en op grond daarvan proberen
mensen binnen de grenzen van wat zij als het eigen land ervaren allerlei zaken op te lossen om onafhankelijk te zijn en blijven
van andere landen. Concurrentie, competitie en kapitalisatie worden beschouwd als oplossingen, ook al gaan deze oplossingen
ten koste van allerlei natuurlijke systemen in het eigen land. Uiteindelijk leiden dergelijke ondoordachte en zelfzuchtige
oplossingen tot het uit balans raken van de natuurlijke systemen in het eigen land en andere landen, met alle kwalijke gevolgen
van dien.
De mens is liever blind voor haar eigen ingrijpen in de natuur op zo’n drastische wijze dat allerlei al zeer lang op elkaar
ingespeelde natuurlijke subsystemen door haar ondoordacht en onethisch handelen volkomen uit balans raken en zelfs dreigen
te verdwijnen, uit te sterven, dan dat zij durft te accepteren dat zij afhankelijk is van haar medemens van andere landen en
culturen. Alleen vanuit eigenzuchtig economische motieven ziet de mens hetgeen gaande is als een probleem. Op ecologische
gronden beschouwt de mens het verdwijnen van bijvoorbeeld hun instrument “honingbij” als nauwelijks van belang.
Een ander voorbeeld eveneens van de website Earthfiles.com draagt als titel:
Lionfish Invaders Are Eating Up Other Marine Life in Florida Keys, Bahamas and Bermuda(15)
Lionfish, koraalduivels in onze taal, zijn giftige
roofvissen die zeer veel eten. Sinds eind tachtiger jaren van de vorige eeuw vormen ze een ware invasie in de wateren van de Florida Keys, rond de
Bahamas en Bermuda. De vissen komen van oorsprong alleen voor in de Indopacifische Oceaan van westelijk Australië en Maleisië tot zuidelijk Korea en
zuidelijk Japan, aldus Linda Moulton Howe. Hoe komen deze vissen terecht in de Atlantische oceaan? De oorzaak is de mens, die deze prachtig uitziende
vissen graag in zijn aquarium wil hebben. Echter, tot het moment dat deze vissen gegroeid zijn tot meer dan 30 centimeter lengte en alle andere zeedieren
in het aquarium beginnen op te eten. Op dat moment gooit de mens de vis eenvoudig weg in de oceaan. De verkeerde oceaan, weliswaar. De koraalduivel
heeft in deze oceaan en op die plekken geen natuurlijke vijand en kan, omdat deze vis volgens de wetenschappers elke 4 tot 7 dagen zo’n 30.000 eieren
kan leggen, zich explosief vermenigvuldigen. Sinds 2009 is de koraalduivel daarom het nummer één invasie-probleem. Wat de populatie binnen de perken
houdt in hun oorsprongswateren, de Indopacifische Oceaan is blijkbaar niet aanwezig in de wateren van de Atlantische Oceaan. Eén van de manieren om
de snelle vermenigvuldiging van deze vis nu tegen te gaan en onder contrôle te krijgen zijn zogenoemde Lionfish Derbies. Mensen worden uitgedaagd om
in groepen mee te doen aan het zoveel mogelijk zien te vangen van de vis in competitievorm. Waarbij tegelijkertijd allerlei wetenswaardigheden en kennis
over het zeeleven en de koraalduivel wordt doorgegeven. Aan het einde van de derby worden de vissen gekookt en gegeten. De vis is namelijk goed
eetbaar.
Koraalduivel
(http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lion_Fish.JPG)
Ook hier zien we dat het evenwicht van een natuurlijk systeem, in dit geval een deel van het water en het leven in de Atlantische
Oceaan, doorslaat naar een onevenwicht. Ook in dit geval is de mens, die de koraalduivel heeft weggehaald uit zijn
oorsprongsgebied, debet aan de gevolgen. Hoewel goed bedoeld zijn koraalduivels die “te lastig” worden uit aquaria verwijderd
en levend in de kustwateren van de Atlantische Oceaan weggegooid. Maar daar hebben deze vissen geen natuurlijke vijand noch
andere factoren die hen qua populatiegroei voldoende binnen de perken houden, zoals dat wel het geval is in de Indopacifische
Oceaan. Dat de vissen z’n 30.000 eieren leggen in 4 tot 7 dagen, kan betekenen dat dit pure nood-zaak is om in hun
oorsprongsgebied te kunnen overleven en voortbestaan. In de Atlantische Oceaan leidt het echter tot een ecologische ramp voor
al het zeeleven daar en tenslotte ook weer voor de koraalduivel zelf.
Uit al deze voorbeelden mag blijken dat onzorgvuldig en kapitalistisch ingrijpen in en manipuleren van al-het-andere ten eigen
bate van de mens slechts leidt tot een uit balans raken van de eigen en andere natuurlijke systemen met intrinsieke waarde en
zelfs van niet-natuurlijke systemen met instrumentele waarde. Want uiteindelijk gaat door bijvoorbeeld de koraalduivel-explosie
het koraal verloren en verandert daarmee mogelijk ook de stroming in de kustwateren. De vorm van het ingrijpen van de mens
heeft in alle gevallen te maken met het op één plek concentreren, op één hoop gooien van grondstoffen, planten en/of dieren op
plekken waar ze van nature niet of in veel mindere mate aanwezig zijn en het wegnemen van die grondstoffen, planten en/of
dieren op plekken waar ze van nature wel aanwezig waren en nodig zijn. Het is een letterlijke vorm van kapitalisatie van
natuurlijke en niet-natuurlijke subsystemen op plekken waar ze van oorsprong en nature niet thuishoren om redenen slechts ten
gunste van enkele mensen of kleine groepen mensen, die zo snel mogelijk zoveel mogelijk willen verdienen. Uiteindelijk zullen
die letterlijk door elkaar gegooide systemen zich wel weer herstellen, maar met een mogelijk geheel andere vorm en inhoud.
Bepaalde planten en dieren zullen mogelijk zelfs uitsterven, andere ontstaan en daarmee kan het zelfs zo zijn dat de mens zelf
uitsterft.
Uit dergelijke voorbeelden mag verder blijken dat de mens slechts een klein en afhankelijk onderdeeltje is van alles om hem
heen. En dat hij als onderdeeltje in zijn meest nabije en eigen natuurlijke omgeving in een ethisch verantwoord evenwicht dient
samen-te-leven en vooral ook samen-te-delen, niet alleen voor het voortbestaan van zichzelf, maar ook van al-het-andere.
In het idee van Ervin Laszlo en vele anderen is de mens op dit moment zo ver gevorderd in zijn ontwikkeling dat hij inzicht,
doorzicht en overzicht kan hebben en verkrijgen over veel van wat zijn handelwijzen teweeg brengt en kan brengen, niet alleen
op zijn direct eigen omgeving, maar tot op het niveau van de planeet Aarde. Dat betekent dat hij zèlf verantwoordelijkheid dient
te nemen voor zijn gedrag en interacties in relatie tot de gehele Aarde. Dat is geen eenvoudige taak, omdat er zeer veel
verschillende processen plaatsgrijpen op onze planeet, vele waarin de mens (nog) niet kan ingrijpen en vele waarvan de mens
nog onvoldoende of niet bewust van is. Om enkele recente voorbeelden te noemen over het vermogen van het natuurlijke
systeem mens zelf, verwijs ik naar de artikelen: Man controls robotic hand with thoughts.(16)
En: Blind geworden soldaat kan
weer zien met tong.(17)
Het is ook niet eenvoudig, omdat het veranderingen vraagt en vereist op allerlei terreinen van ideologie
en geloof tot politiek en wetenschap.
De mens kan op grond van een planetaire ethiek zijn eigen gedrag en interacties echter beter afstemmen op een gezamenlijke
overleving van de totale biosfeer van de Aarde. Een biosfeer waarvan zij zelf volledig afhankelijk is om te kunnen overleven.
Mogelijke toekomst
Gebaseerd op een planetaire ethiek, zoals voorgesteld door Ervin Laszlo, zal de mens niet alleen een grotere kans hebben om te
overleven op Aarde, maar ook om zijn eerste schreden te zetten richting de sterren. De mens zal tegelijkertijd dus een volgende
stap kunnen zetten van een zogenaamd Type 0-beschaving naar een Type I-beschaving volgens de schaal van Nikolaï Kardashev.
Schaal van Kardasjev(18)
De Schaal van Kardasjev is een door de Russische astronoom Nikolaj Kardasjev (in 1964 , red.) voorgestelde indeling voor de technologische
ontwikkeling van beschavingen.
Schaal
In haar grondvorm heeft de schaal drie categorieën, waarin beschavingen op basis van hun energieproductie ingedeeld worden:
Type I: De beschaving is in staat om alle op een planeet beschikbare energie te gebruiken. Dat is ongeveer 10
16
W (voor de Aarde zelfs iets meer dan
1.74*10
17
W). (W staat voor Watt, red.)
Type II: De beschaving is in staat om alle beschikbare energie die uitgaat van een enkele ster te gebruiken; dat is ongeveer 10
26
W.
Type III: De beschaving is in staat om de totaal beschikbare energie in een sterrenstelsel te gebruiken; dat is ongeveer 10
36
W.
De menselijke beschaving bevindt zich nog ergens onder type I, aangezien we slechts een deel van de beschikbare energie op de Aarde weten te gebruiken.
Deze status heet onofficieel "Type 0". Hoewel Kardasjev's oorspronkelijke voorstel niet voorzag in tussenliggende waarden, heeft Carl Sagan geprobeerd
te extrapoleren; hij schat de huidige status van de mensheid op 0,7.
Een mogelijk doorslaggevende factor voor de sprong naar de type-I-beschaving is het massale gebruik van energiewinning uit oceanen en van
windenergie. Hoe dan ook, er is geen manier bekend om alle energie op aarde te gebruiken zonder deze helemaal vol te bouwen. Gezien de huidige
levensstijl van de mensen is het op middellange termijn nauwelijks denkbaar dat dit zal gebeuren.(...)
Hypothetische uitbreidingen
Type IV: De beschaving kan alle beschikbare energie in een supercluster van melkwegstelsels gebruiken; dat is ongeveer 10
46
W.
Type V: De beschaving kan alle beschikbare energie in het hele heelal gebruiken; dat is ongeveer 10
54
W. Zo'n beschaving overstijgt onze huidige
mogelijkheden om te extrapoleren en is misschien niet mogelijk.
Fictieve uitbreidingen
Deze uitbreidingen komen uit de sciencefiction en kunnen verschillen al naargelang de bron.
Type VI: Beheersing over de energie van meerdere heelallen — een theoretisch onbegrensde hoeveelheid energie. De beschaving is misschien in staat de
natuurwetten in de heelallen te veranderen. De beschaving kan een stervend heelal ontvluchten en daarmee theoretisch eeuwig bestaan.
Type VII: Theoretische status van een god, met het vermogen heelallen te scheppen, en ze als energiebron te gebruiken. Zo'n beschaving heeft de
technologische singulariteit ver achter zich gelaten en is voor mensen niet meer te vatten.
De informatie uit de Nederlandstalige Wikipedia over de schaal van Nikolaï Kardashev leest als een zeer materialistisch en
kapitalistisch bepaalde en beperkte ontwikkeling van de mens. Het enige van belang hierin lijkt de mens, die ooit in staat zal zijn
om bijvoorbeeld àlle beschikbare energie van de Aarde of van een sterrenstelsel te kunnen gebruiken. Dóór-denkend op dit beeld
komt de mens over als een virus of een koraalduivel die in een verre toekomst via een ongebreidelde groei en vermenigvuldiging
in kapitalisatie ten eigen bate uiteindelijk het totale universum uit balans zal duwen en zal opvreten. Niet alleen is dat
onverstandig voor de mens zelf, want het leidt tenslotte ergens langs een dergelijke evolutieweg tot de ondergang van hem/haar
zelf, maar het is ook zeer oneerbiedig naar al het andere bestaande leven, op zowel de Aarde als mogelijk in het universum.
Echter een combinatie van het streven naar de ontwikkeling van de mens volgens de schaal van Nikolaï Kardashev gebaseerd op
een goede ethische ontwikkeling, zoals het idee van de planetaire ethiek van Ervin Laszlo, kan de mens als een vorm van een
natuurlijk dissipatief systeem in harmonie en dynamische evenwicht met al-het-andere in ons universum mogelijk nog
verbijsterend lang doen voortbestaan en doen evolueren op verbazingwekkende wijze.
Daarbij zal blijken dat niet-natuurlijke systemen die nu nog geen instrumentele waarde hebben voor de mens dat in de toekomst
wel krijgen en dat niet-natuurlijke systemen met instrumentele waarde door de mens zelf mogelijk tot natuurlijke systemen met
intrinsieke waarde worden omgezet, door bijvoorbeeld de mogelijke “terraforming” of “aardevorming” van andere planeten; het
creëren van aarde-gelijkende biosferen op andere planeten om als mens in te kunnen leven. Kortom de mens zal zich als het
ware gehuld in een “aardesfeercocon” kunnen verplekken naar andere, dode planeten en daar leren overleven. Die
aardesfeercocon vraagt echter een goed ethisch omgaan van de mens met haar natuurlijke omgeving.
De huidige nood-zaak van een planetaire ethiek geeft ons derhalve als mensen tegelijkertijd ook goede handvaten om ons vanuit
een Type 0-beschaving te ontwikkelen naar een Type I-beschaving en vandaaruit naar een Type II-beschaving. Het geeft ons als
mensheid op de planeet Aarde een gezamenlijk doel om naar toe te werken en naar toe te evolueren. Maar al deze
toekomstmuziek is alleen mogelijk indien we nu en hier op Aarde verstandige en redelijke stappen durven te zetten. Stappen op
grond van een goed doordachte planetaire ethiek.
Noten:
1.
Kwantumshift in het Wereldbrein, Ervin Laszlo, Uitgeverij Ankh-Hermes b.v., Deventer, 2009, pagina’s 71 t/m 76, I.S.B.N.: 978-90-202-0310-3.
2.
Internetreferentie (12-03-10):
http://www.encyclo.nl/zoek.php
3.
Internetreferentie (12-03-10):
http://www.mijnwoordenboek.nl/vertaal/NL/NL/systeem
4.
Internetreferentie (12-03-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Gesloten_systeem
5.
Internetreferentie (17-03-10):
http://en.wikipedia.org/wiki/Perpetual_motion
6.
Internetreferentie (12-03-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Open_systeem
7.
Internetreferentie (12-03-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Dissipatief_systeem
8.
Internetreferentie (17-03-10):
http://www.niburu.nl/index.php?articleID=22882
9.
Internetreferentie (17-03-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Ethiek
10.
Internetreferentie (17-03-10):
http://www.cogem.net/page.ocl?pageid=16&version=&mode=
11.
Internetreferentie (17-03-10):
http://www.amnesty.nl/encyclopedie_lemma/1103
12.
Internetreferentie (12-03-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Normen_en_waarden
13.
Internetreferentie (26-02-10):
http://www.earthfiles.com/news.php?ID=1672&category=Environment
14.
Internetreferentie (18-03-10):
http://www.earthfiles.com/
15.
Internetreferentie (26-02-10):
http://www.earthfiles.com/news.php?ID=1675&category=Environment
16.
Internetreferentie (04-12-09):
http://www.niburu.nl/index.php?articleID=22206
17.
Internetreferentie (16-03-10):
http://www.niburu.nl/index.php?articleID=22874
18.
Internetreferentie (06-01-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Schaal_van_Kardasjev
Omhoog
Vorige pagina
In Amerika is sinds 2006 een “mysterieuze verdwijning” gaande van honderden honingbij-kolonies.(13)
Dit wordt daar met de term “Colony Collapse
Disorder” aangegeven en is sindsdien ook gerapporteerd vanuit vele andere delen van de wereld. Linda Moulton Howe maakt regelmatig melding van het
gebeuren in Amerika op haar website: Earthfiles. Op dit ogenblik in 2010 is tijdens de amandelbloesembestuiving in California 30% van de gezonde
bijenkolonies binnen 2 à 3 weken doodgegaan. Men heeft geen idee waar aan. Allerlei ideeën zijn al door wetenschappers voorgesteld en onderzocht. Van
op nicotine-gebaseerde pesticiden en parasitaire mijten tot een gebrek aan diversiteit in planten en stuifmeel. Men vermoedt de oorzaak nu in een
combinatie van deze en mogelijk andere factoren. De kop van het meest recente webartikel op Earthfiles over deze bijensterfte luidt: March 10, 2010 -
90% Die-Off of Commercial Honey Bees on Vancouver Island, B. C., Canada.(14)
Zou het kunnen zijn dat de manier waarop mensen al tientallen jaren met deze diertjes omgaan de grootste oorzaak is van hun
massale sterfte? Dat deze bijen voor de mens louter van instrumentele waarde zijn, mag blijken uit de term “commerciële
honingbij” in de kop van het laatste artikel. De meeste factoren als oorzaak en oplossing voor het probleem worden buiten de
mens zelf gezocht. Hooguit indirect schemert de invloed van de mens zelf door, zoals in het noemen van pesticiden. Wat niet als
factor wordt genoemd is het slepen met hele kolonies aan bijen van de ene plek naar de andere. Wel voor mensen van belang is
dat bijenhouders en fruit- en groentetelers, die de bijen als het ware “inhuren” voor het jaarlijks bestuiven van de bloesems van
hun planten, grote financiële verliezen maken. Ze raken hun werk en banen kwijt. Het eerste artikel stelt ten slotte dat als deze
situatie aanhoudt de Verenigde Staten in 2012 40% van zijn fruit en groenten zal moeten importeren. Wat één van de door Linda
Moulton Howe geïnterviewden daarover zegt is:
We put a lot of restrictions on food here, but none of those restrictions apply in other countries, so they can use a lot of stuff that would scare you to death.
But I think it's of strategic importance to maintain our own food supply. Do you want someone outside the U. S. to dictate what your food is and what it
will cost? That kind of scares me.”(13)
Een politiek gezien zeer onverantwoorde uitspraak. Maar een zeer eerlijk antwoord, dat aangeeft hoe mensen van het ene land
niet afhankelijk willen zijn van mensen van een ander land. Het eigenbelang wordt vooropgesteld en op grond daarvan proberen
mensen binnen de grenzen van wat zij als het eigen land ervaren allerlei zaken op te lossen om onafhankelijk te zijn en blijven
van andere landen. Concurrentie, competitie en kapitalisatie worden beschouwd als oplossingen, ook al gaan deze oplossingen
ten koste van allerlei natuurlijke systemen in het eigen land. Uiteindelijk leiden dergelijke ondoordachte en zelfzuchtige
oplossingen tot het uit balans raken van de natuurlijke systemen in het eigen land en andere landen, met alle kwalijke gevolgen
van dien.
De mens is liever blind voor haar eigen ingrijpen in de natuur op zo’n drastische wijze dat allerlei al zeer lang op elkaar
ingespeelde natuurlijke subsystemen door haar ondoordacht en onethisch handelen volkomen uit balans raken en zelfs dreigen
te verdwijnen, uit te sterven, dan dat zij durft te accepteren dat zij afhankelijk is van haar medemens van andere landen en
culturen. Alleen vanuit eigenzuchtig economische motieven ziet de mens hetgeen gaande is als een probleem. Op ecologische
gronden beschouwt de mens het verdwijnen van bijvoorbeeld hun instrument “honingbij” als nauwelijks van belang.
Een ander voorbeeld eveneens van de website Earthfiles.com draagt als titel:
Lionfish Invaders Are Eating Up Other Marine Life in Florida Keys, Bahamas and Bermuda(15)
Lionfish, koraalduivels in onze taal, zijn giftige
roofvissen die zeer veel eten. Sinds eind tachtiger jaren van de vorige eeuw vormen ze een ware invasie in de wateren van de Florida Keys, rond de
Bahamas en Bermuda. De vissen komen van oorsprong alleen voor in de Indopacifische Oceaan van westelijk Australië en Maleisië tot zuidelijk Korea en
zuidelijk Japan, aldus Linda Moulton Howe. Hoe komen deze vissen terecht in de Atlantische oceaan? De oorzaak is de mens, die deze prachtig uitziende
vissen graag in zijn aquarium wil hebben. Echter, tot het moment dat deze vissen gegroeid zijn tot meer dan 30 centimeter lengte en alle andere zeedieren
in het aquarium beginnen op te eten. Op dat moment gooit de mens de vis eenvoudig weg in de oceaan. De verkeerde oceaan, weliswaar. De koraalduivel
heeft in deze oceaan en op die plekken geen natuurlijke vijand en kan, omdat deze vis volgens de wetenschappers elke 4 tot 7 dagen zo’n 30.000 eieren
kan leggen, zich explosief vermenigvuldigen. Sinds 2009 is de koraalduivel daarom het nummer één invasie-probleem. Wat de populatie binnen de perken
houdt in hun oorsprongswateren, de Indopacifische Oceaan is blijkbaar niet aanwezig in de wateren van de Atlantische Oceaan. Eén van de manieren om
de snelle vermenigvuldiging van deze vis nu tegen te gaan en onder contrôle te krijgen zijn zogenoemde Lionfish Derbies. Mensen worden uitgedaagd om
in groepen mee te doen aan het zoveel mogelijk zien te vangen van de vis in competitievorm. Waarbij tegelijkertijd allerlei wetenswaardigheden en kennis
over het zeeleven en de koraalduivel wordt doorgegeven. Aan het einde van de derby worden de vissen gekookt en gegeten. De vis is namelijk goed
eetbaar.
Koraalduivel
(http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lion_Fish.JPG)
Ook hier zien we dat het evenwicht van een natuurlijk systeem, in dit geval een deel van het water en het leven in de Atlantische
Oceaan, doorslaat naar een onevenwicht. Ook in dit geval is de mens, die de koraalduivel heeft weggehaald uit zijn
oorsprongsgebied, debet aan de gevolgen. Hoewel goed bedoeld zijn koraalduivels die “te lastig” worden uit aquaria verwijderd
en levend in de kustwateren van de Atlantische Oceaan weggegooid. Maar daar hebben deze vissen geen natuurlijke vijand noch
andere factoren die hen qua populatiegroei voldoende binnen de perken houden, zoals dat wel het geval is in de Indopacifische
Oceaan. Dat de vissen z’n 30.000 eieren leggen in 4 tot 7 dagen, kan betekenen dat dit pure nood-zaak is om in hun
oorsprongsgebied te kunnen overleven en voortbestaan. In de Atlantische Oceaan leidt het echter tot een ecologische ramp voor
al het zeeleven daar en tenslotte ook weer voor de koraalduivel zelf.
Uit al deze voorbeelden mag blijken dat onzorgvuldig en kapitalistisch ingrijpen in en manipuleren van al-het-andere ten eigen
bate van de mens slechts leidt tot een uit balans raken van de eigen en andere natuurlijke systemen met intrinsieke waarde en
zelfs van niet-natuurlijke systemen met instrumentele waarde. Want uiteindelijk gaat door bijvoorbeeld de koraalduivel-explosie
het koraal verloren en verandert daarmee mogelijk ook de stroming in de kustwateren. De vorm van het ingrijpen van de mens
heeft in alle gevallen te maken met het op één plek concentreren, op één hoop gooien van grondstoffen, planten en/of dieren op
plekken waar ze van nature niet of in veel mindere mate aanwezig zijn en het wegnemen van die grondstoffen, planten en/of
dieren op plekken waar ze van nature wel aanwezig waren en nodig zijn. Het is een letterlijke vorm van kapitalisatie van
natuurlijke en niet-natuurlijke subsystemen op plekken waar ze van oorsprong en nature niet thuishoren om redenen slechts ten
gunste van enkele mensen of kleine groepen mensen, die zo snel mogelijk zoveel mogelijk willen verdienen. Uiteindelijk zullen
die letterlijk door elkaar gegooide systemen zich wel weer herstellen, maar met een mogelijk geheel andere vorm en inhoud.
Bepaalde planten en dieren zullen mogelijk zelfs uitsterven, andere ontstaan en daarmee kan het zelfs zo zijn dat de mens zelf
uitsterft.
Uit dergelijke voorbeelden mag verder blijken dat de mens slechts een klein en afhankelijk onderdeeltje is van alles om hem
heen. En dat hij als onderdeeltje in zijn meest nabije en eigen natuurlijke omgeving in een ethisch verantwoord evenwicht dient
samen-te-leven en vooral ook samen-te-delen, niet alleen voor het voortbestaan van zichzelf, maar ook van al-het-andere.
In het idee van Ervin Laszlo en vele anderen is de mens op dit moment zo ver gevorderd in zijn ontwikkeling dat hij inzicht,
doorzicht en overzicht kan hebben en verkrijgen over veel van wat zijn handelwijzen teweeg brengt en kan brengen, niet alleen
op zijn direct eigen omgeving, maar tot op het niveau van de planeet Aarde. Dat betekent dat hij zèlf verantwoordelijkheid dient
te nemen voor zijn gedrag en interacties in relatie tot de gehele Aarde. Dat is geen eenvoudige taak, omdat er zeer veel
verschillende processen plaatsgrijpen op onze planeet, vele waarin de mens (nog) niet kan ingrijpen en vele waarvan de mens
nog onvoldoende of niet bewust van is. Om enkele recente voorbeelden te noemen over het vermogen van het natuurlijke
systeem mens zelf, verwijs ik naar de artikelen: Man controls robotic hand with thoughts.(16)
En: Blind geworden soldaat kan
weer zien met tong.(17)
Het is ook niet eenvoudig, omdat het veranderingen vraagt en vereist op allerlei terreinen van ideologie
en geloof tot politiek en wetenschap.
De mens kan op grond van een planetaire ethiek zijn eigen gedrag en interacties echter beter afstemmen op een gezamenlijke
overleving van de totale biosfeer van de Aarde. Een biosfeer waarvan zij zelf volledig afhankelijk is om te kunnen overleven.
Mogelijke toekomst
Gebaseerd op een planetaire ethiek, zoals voorgesteld door Ervin Laszlo, zal de mens niet alleen een grotere kans hebben om te
overleven op Aarde, maar ook om zijn eerste schreden te zetten richting de sterren. De mens zal tegelijkertijd dus een volgende
stap kunnen zetten van een zogenaamd Type 0-beschaving naar een Type I-beschaving volgens de schaal van Nikolaï Kardashev.
Schaal van Kardasjev(18)
De Schaal van Kardasjev is een door de Russische astronoom Nikolaj Kardasjev (in 1964 , red.) voorgestelde indeling voor de technologische
ontwikkeling van beschavingen.
Schaal
In haar grondvorm heeft de schaal drie categorieën, waarin beschavingen op basis van hun energieproductie ingedeeld worden:
Type I: De beschaving is in staat om alle op een planeet beschikbare energie te gebruiken. Dat is ongeveer 10
16
W (voor de Aarde zelfs iets meer dan
1.74*10
17
W). (W staat voor Watt, red.)
Type II: De beschaving is in staat om alle beschikbare energie die uitgaat van een enkele ster te gebruiken; dat is ongeveer 10
26
W.
Type III: De beschaving is in staat om de totaal beschikbare energie in een sterrenstelsel te gebruiken; dat is ongeveer 10
36
W.
De menselijke beschaving bevindt zich nog ergens onder type I, aangezien we slechts een deel van de beschikbare energie op de Aarde weten te gebruiken.
Deze status heet onofficieel "Type 0". Hoewel Kardasjev's oorspronkelijke voorstel niet voorzag in tussenliggende waarden, heeft Carl Sagan geprobeerd
te extrapoleren; hij schat de huidige status van de mensheid op 0,7.
Een mogelijk doorslaggevende factor voor de sprong naar de type-I-beschaving is het massale gebruik van energiewinning uit oceanen en van
windenergie. Hoe dan ook, er is geen manier bekend om alle energie op aarde te gebruiken zonder deze helemaal vol te bouwen. Gezien de huidige
levensstijl van de mensen is het op middellange termijn nauwelijks denkbaar dat dit zal gebeuren.(...)
Hypothetische uitbreidingen
Type IV: De beschaving kan alle beschikbare energie in een supercluster van melkwegstelsels gebruiken; dat is ongeveer 10
46
W.
Type V: De beschaving kan alle beschikbare energie in het hele heelal gebruiken; dat is ongeveer 10
54
W. Zo'n beschaving overstijgt onze huidige
mogelijkheden om te extrapoleren en is misschien niet mogelijk.
Fictieve uitbreidingen
Deze uitbreidingen komen uit de sciencefiction en kunnen verschillen al naargelang de bron.
Type VI: Beheersing over de energie van meerdere heelallen — een theoretisch onbegrensde hoeveelheid energie. De beschaving is misschien in staat de
natuurwetten in de heelallen te veranderen. De beschaving kan een stervend heelal ontvluchten en daarmee theoretisch eeuwig bestaan.
Type VII: Theoretische status van een god, met het vermogen heelallen te scheppen, en ze als energiebron te gebruiken. Zo'n beschaving heeft de
technologische singulariteit ver achter zich gelaten en is voor mensen niet meer te vatten.
De informatie uit de Nederlandstalige Wikipedia over de schaal van Nikolaï Kardashev leest als een zeer materialistisch en
kapitalistisch bepaalde en beperkte ontwikkeling van de mens. Het enige van belang hierin lijkt de mens, die ooit in staat zal zijn
om bijvoorbeeld àlle beschikbare energie van de Aarde of van een sterrenstelsel te kunnen gebruiken. Dóór-denkend op dit beeld
komt de mens over als een virus of een koraalduivel die in een verre toekomst via een ongebreidelde groei en vermenigvuldiging
in kapitalisatie ten eigen bate uiteindelijk het totale universum uit balans zal duwen en zal opvreten. Niet alleen is dat
onverstandig voor de mens zelf, want het leidt tenslotte ergens langs een dergelijke evolutieweg tot de ondergang van hem/haar
zelf, maar het is ook zeer oneerbiedig naar al het andere bestaande leven, op zowel de Aarde als mogelijk in het universum.
Echter een combinatie van het streven naar de ontwikkeling van de mens volgens de schaal van Nikolaï Kardashev gebaseerd op
een goede ethische ontwikkeling, zoals het idee van de planetaire ethiek van Ervin Laszlo, kan de mens als een vorm van een
natuurlijk dissipatief systeem in harmonie en dynamische evenwicht met al-het-andere in ons universum mogelijk nog
verbijsterend lang doen voortbestaan en doen evolueren op verbazingwekkende wijze.
Daarbij zal blijken dat niet-natuurlijke systemen die nu nog geen instrumentele waarde hebben voor de mens dat in de toekomst
wel krijgen en dat niet-natuurlijke systemen met instrumentele waarde door de mens zelf mogelijk tot natuurlijke systemen met
intrinsieke waarde worden omgezet, door bijvoorbeeld de mogelijke “terraforming” of “aardevorming” van andere planeten; het
creëren van aarde-gelijkende biosferen op andere planeten om als mens in te kunnen leven. Kortom de mens zal zich als het
ware gehuld in een “aardesfeercocon” kunnen verplekken naar andere, dode planeten en daar leren overleven. Die
aardesfeercocon vraagt echter een goed ethisch omgaan van de mens met haar natuurlijke omgeving.
De huidige nood-zaak van een planetaire ethiek geeft ons derhalve als mensen tegelijkertijd ook goede handvaten om ons vanuit
een Type 0-beschaving te ontwikkelen naar een Type I-beschaving en vandaaruit naar een Type II-beschaving. Het geeft ons als
mensheid op de planeet Aarde een gezamenlijk doel om naar toe te werken en naar toe te evolueren. Maar al deze
toekomstmuziek is alleen mogelijk indien we nu en hier op Aarde verstandige en redelijke stappen durven te zetten. Stappen op
grond van een goed doordachte planetaire ethiek.
Noten:
1.
Kwantumshift in het Wereldbrein, Ervin Laszlo, Uitgeverij Ankh-Hermes b.v., Deventer, 2009, pagina’s 71 t/m 76, I.S.B.N.: 978-90-202-0310-3.
2.
Internetreferentie (12-03-10):
http://www.encyclo.nl/zoek.php
3.
Internetreferentie (12-03-10):
http://www.mijnwoordenboek.nl/vertaal/NL/NL/systeem
4.
Internetreferentie (12-03-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Gesloten_systeem
5.
Internetreferentie (17-03-10):
http://en.wikipedia.org/wiki/Perpetual_motion
6.
Internetreferentie (12-03-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Open_systeem
7.
Internetreferentie (12-03-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Dissipatief_systeem
8.
Internetreferentie (17-03-10):
http://www.niburu.nl/index.php?articleID=22882
9.
Internetreferentie (17-03-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Ethiek
10.
Internetreferentie (17-03-10):
http://www.cogem.net/page.ocl?pageid=16&version=&mode=
11.
Internetreferentie (17-03-10):
http://www.amnesty.nl/encyclopedie_lemma/1103
12.
Internetreferentie (12-03-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Normen_en_waarden
13.
Internetreferentie (26-02-10):
http://www.earthfiles.com/news.php?ID=1672&category=Environment
14.
Internetreferentie (18-03-10):
http://www.earthfiles.com/
15.
Internetreferentie (26-02-10):
http://www.earthfiles.com/news.php?ID=1675&category=Environment
16.
Internetreferentie (04-12-09):
http://www.niburu.nl/index.php?articleID=22206
17.
Internetreferentie (16-03-10):
http://www.niburu.nl/index.php?articleID=22874
18.
Internetreferentie (06-01-10):
http://nl.wikipedia.org/wiki/Schaal_van_Kardasjev
Omhoog
Vorige pagina
